Tajemnicza liczba Dunbara

Ludzie są w stanie podtrzymywać stabilne relacje społeczne w grupie mniej więcej 150 osób. Przez stabilne relacje rozumiemy wiedzę o tym, kim dana osoba jest i jak odnosi się ona do pozostałych osób przez nas znanych. Poznawanie kolejnych, nie ma już znaczenia, bo więcej nie zapamięta nasz mózg.

Dowiódł tego Robin Dunbar, profesor antropologii ewolucyjnej na Uniwersytecie w Oksfordzie. Liczba ta odnosi się do różnych społeczeństw i nie zmieniała się na przestrzeni dziejów. W latach 90. ubiegłego wieku oksfordczyk rozwinął teorię, zgodnie z którą objętość kory nowej (neocortex), czyli części mózgu odpowiadającej m.in. za percepcję, język lub świadome myślenie, potrafi sobie poradzić z co najwyżej ze 150 aktywnymi znajomościami (to tzw. liczba Dunbara). Antropolog przyznaje, że można zebrać nawet kilka tysięcy kontaktów, ale analiza działań podejmowanych na serwisie społecznościowym i tak wykaże, że ludzie podtrzymują relacje w grupie mniej więcej 150 osób. Podobnie zachowują się w realu.

Brytyjczyk przeanalizował funkcjonowanie wielu społeczności na przestrzeni dziejów,  między innymi z czasów neolitu czy starożytnego Rzymu. Nie pominął też sytuacji rodem ze współczesnego biura oraz naszych najbliższych krewnych – naczelnych. Sto pięćdziesiąt osób to pewne przybliżenie, lecz Dunbar zauważył, że po przekroczeniu tego progu populacje zawsze skłaniały się ku podziałom.
 

Zakończywszy ten etap badań, Dunbar zastanawiał się, czy magiczne 150 pojawia się również w kontaktach w sieci. Porównał zatem ruch generowany przez ludzi gromadzących tysiące znajomych z posunięciami ludzi poprzestających na kilkuset lub mniej kontaktach. Stwierdził, że nie było między nimi żadnej różnicy. Liczba Dunbara nadal obowiązywała, co oznacza, że nawet w wirtualnym świecie mózg nie jest w stanie przekroczyć tej magicznej granicy. 

Według antropologa z Oksfordu, znacząca znajomość łączy nas z kimś, z kim kontaktujemy się przynajmniej raz w roku (powinniśmy się także orientować w jego relacjach z innymi osobami z kręgu znajomych).

Badanie na ten temat opublikowano już w 1983 roku. Największą popularność zyskało po roku 2000, kiedy Malcolm Gladwell opisał to zjawisko w swojej książce „Punkt przełomowy”.